Liefde van A tot Z

Fenomenaal! Dat is het eerste woord dat in mij opkomt na het lezen van Liefde van A tot Z. Niet alleen is deze young adult zeer actueel, het laat ook tot in de puntjes zien hoe de maatschappij, en dus mensen, zich tot elkaar verhouden. Zayneb, een bijzonder mooi meisje, zit middenin het proces om te ontdekken wie zij is en vooral hoe zij in elkaar steekt. Als enige moslim in haar klas, vecht zij dagelijks tegen vooroordelen, discriminatie en ronduit racisme jegens haar. Een goed en pijnlijk voorbeeld is als zij in het vliegtuig zit. De dame naast haar is meteen fel en afwijzend. Dat gaat uiteindelijk zelfs zo ver, dat de vrouw weigert nog langer naast haar te zitten en als beloning plaats mag nemen in de eerste klas.
Wat Zayneb deed? Schrijven in haar dagboek en dat vond de vrouw zéér verdacht.
Terwijl de tranen van machteloosheid en verdriet om dit onrecht stilletjes over haar wangen glijden, kijkt zij naar een blond en blank meisje dat zorgeloos in het andere gangpad zit. Hoe zou het zijn om niet veroordeelt te worden op basis van je uiterlijk en genetische afkomst? Als zelfs zoiets simpels als je jas geen aanleiding geeft tot een misplaatste overtuiging over hoe jij bent?
Zayneb heeft dan ook veel woede in zich, want dit is geen opzichzelfstaande gebeurtenis. Het overkomt haar 24/7, waar zij ook is. De auteur heeft dit gegeven rauw en nietsontziend verwerkt in het verhaal en ondertussen legt zij, puur door de situaties en gedachten van Zayneb te verwerken in het geheel, uit hoe het is om op te groeien als jonge vrouw in een maatschappij waarin de onwetendheid hoogtij viert.

Volstrekt briljant omdat dit verhaal tevens over Adam gaat. Op jonge leeftijd verloor hij zijn mijn moeder aan de gevolgen van MS. Het gezin waar hij deel van uitmaakt probeert nog dagelijks te dealen met het verdriet en verlies. Als hij dezelfde diagnose krijgt als zijn moeder, besluit hij het voor zich te houden, om zijn vader en zusje te sparen. Zijn gevecht met de machteloosheid, de angst en onzekerheid zijn weergaloos en intens. Ze zijn zo subliem beschreven, het getuigt van zo waanzinnig veel inlevingsvermogen van de auteur, dat je bij vlagen omver geblazen wordt door de pure emoties die het oproept. Zayneb weet dat op haar beurt ook op te roepen, waardoor het verhaal regelrecht tot je ziel spreekt. Zelden heb ik zo'n rakend verhaal gelezen, en het bijzondere is dat het absoluut geen 'zielig' verhaal is. Juist door een perfecte balans tussen humor, relativeringsvermogen en menselijkheid in zijn zuiverste vorm, is een ware pageturner ontstaan.

Uiteraard kruizen de wegen van Zayneb en Adam zich. Ze voelen zich per direct tot elkaar aangetrokken en niet op een lustige manier. Sterker nog, ze zien de ander echt. Maar toch weten zij weinig tot niets van elkaar. Hun levens raken echter steeds meer met elkaar vervlochten. Door hun eigen verhaal en hun verhaal samen, leer je hen steeds beter kennen en groei je als het ware met ze mee.
Enerzijds is Liefde van A tot Z een verhaal over de zoektocht naar je eigen identiteit en je plaats in deze maatschappij. Anderzijds is het een ode aan de liefde, in al zijn vormen.
Wat voor verhaal je ook zoekt, deze ya heeft het allemaal. Ik ben er stil van, want een verhaal zo mooi en dat zo pijnlijk de wonden van deze tijdsgeest laat zien, moet absoluut gelezen worden. Wat mij betreft staan Adam en Zayneb symbool voor alle mensen in deze huidige tijd die op wat voor manier dan ook vechten tegen onrechtvaardigheid en machteloosheid. En vooral hoe sterk en beslist dapper zij zich daartegen wapenen, met de liefde aan hun zijde. Want de liefde is en blijft het machtigste wapen dat er is en dit boek verdient dan ook zonder meer de liefde van de lezer.

‘Liefde van A tot Z’ is een prachtig verhaal over jezelf zijn, opkomen voor jouw normen en waarden en omgaan met ziekte. Een verhaal dat raakt, motiveert en inspireert. Een verhaal dat pakt door de krachtige personages, de beeldende schrijfstijl en de unieke onderwerpkeuze.

Liefde van A tot Z was het eerste boek met islamitische personages dat ik las. Het is voor mij als wit, blond, blauwogig persoon niet in te denken hoe heftig moslimhaat is. Ik kan wel een poging doen maar ik zal nooit écht begrijpen hoe het voelt. Ik ben blij dat ik nu, na het lezen van dit boek, iets beter weet hoe ingrijpend islamofobie is.

Liefde van A tot Z was voor mij vooral een verhaal over moslims, hun cultuur, islamofobie en discriminatie. Daarna een liefdesverhaal. En daarná pas over chronisch ziek zijn. Was dat erg? Nee juist niet! Adam is een persoon. Hij is meer dan zijn ziekte (multiple sclerose) alleen.

Een hartverwarmend liefdesverhaal over twee moslim tieners. Zayneb leert omgaan met haar emoties, Adam leert omgaan met zijn diagnose en wat dat betekent voor zijn toekomst. Liefde van A tot Z is een belangrijk verhaal met zowel goeie moslim als disability representatie. We hebben méér van dit soort verhalen nodig!

Het verhaal van ‘Liefde van A tot Z’ lees je voornamelijk vanuit Zayneb en Adam, met heel soms een soort alwetende verteller tussendoor die wat extra uitleg geeft. Elk hoofdstuk laat een wonder en een rariteit zien. Als je dit boek aan het lezen bent of gelezen hebt, weet je waarom dat zo is. S.K. Ali vertelt dit verhaal zo op een mooie manier.

Doordat je de hoofdstukken om-en-om vanuit één van de hoofdpersonages leest, leer je ze allebei goed kennen. Je leest hen gevoelens en gedachten, waardoor je vaak al meer weet dan de andere personen uit het boek. Dat zorgt ervoor dat je lekker in het verhaal komt én blijft. Je wordt gedurende het boek steeds nieuwsgieriger hoe een en ander verder zal gaan.

Ali weet zowel Zayned als Adam goed neer te zetten. De personages maken veel mee in jonge leven en dat heeft ze gevormd tot ze zijn wie ze nu zijn. Tegelijkertijd groeien ze binnen het verhaal van ‘Liefde van A tot Z’. Ze maken hun eigen proces mee en dat is mooi om te lezen. Als je het boek uithebt, spookt dit verhaal met de beide personages nog wel even door je hoofd. Mooi gedaan!

Zayneb heeft het helemaal gehad met haar leraar, die duidelijk iets tegen moslims heeft en die continu nare toespelingen in die richting maakt. Toch is het Zayneb die geschorst wordt, voor iets wat misschien niet zo slim was, maar lang niet zo erg als dat wat haar leraar doet. Haar ouders sturen haar daarom alvast naar haar tante in Qatar, waar ze toch al de komende vakantie zou doorbrengen.

Adam is ook onderweg naar Qatar. Naar zijn vader en zijn zusje Hanna. Daar zal hij zijn vader moeten vertellen dat hij gestopt is met zijn studie. Maar dat is niet het ergste. Hij zal hem ook moeten vertellen dat hij multiple sclerose heeft. De ziekte waar zijn moeder aan is overleden.

“Ze droeg een hijab, een hoofddoek, in bijna exact dezelfde tint als de azuriet die ik voor Hanna heb gekocht. Stralend blauw. Ik denk eigenlijk dat ze me daarom opviel.” S.K. Ali

Op het vliegveld in London ziet Adam Zayneb zitten. Een heel knap meisje met een mooie blauwe hoofddoek, die hetzelfde dagboek bijhoudt als hij. Wat daarna volgt is het verhaal van Zayneb en Adam.

Liefde van A tot Z van S.K. Ali is een prachtig, veelomvattend verhaal dat mij met alle letters van het alfabet heeft geraakt .

Een van eerste de dingen die ik me realiseerde toen ik met dit boek begon, was dat ik eigenlijk nog niet eerder een (liefdes)verhaal heb gelezen met een moslim en moslima in de hoofdrol en dat ik er daardoor ook extra nieuwsgierig naar was. En ik werd niet teleurgesteld, Zayneb en Adam zijn heerlijke personages. Waarbij Zayneb het hart op de tong draagt en wil vechten voor waar ze in gelooft, en Adam juist rustig en bedachtzaam is.

S.K. Ali laat een hoop relevante zaken de revue passeren, en doet dit op een manier die zowel boeiend als meeslepend is. In dagboekvorm vertellen Zayneb en Adam om de beurt wat hen overkomt en wat ze meemaken. Van negatieve gebeurtenissen zoals discriminatie, islamofobie, verlies, ziekte en onrecht tot aan positieve zaken zoals vriendschap, onbaatzuchtige hulp, familie, geloof en liefde in al zijn mooie vormen. Alles is bespreekbaar gemaakt.

Liefde van A tot Z is een verhaal dat je een heel palet van emoties laat ervaren. Het zal je laten lachen en huilen. Het zal je verbazen, boos maken en verwarmen. Zeker als je je realiseert dat veel van de incidenten in het boek op waarheid zijn gebaseerd. Lees vooral ook even de noot van de auteur als je daar meer over wil weten. Waarschijnlijk is dit één van de mooiste young adult romans die ik dit jaar zal lezen.

Als je je ervoor openstelt zal Liefde van A tot Z jouw hart beroeren en zal je, net als ik, een beetje van Zayneb en Adam gaan houden. Ik geef dit bijzonder mooie en leerzame verhaal 5 sterren.

Deze recensie schreef ik voor, en is terug te vinden op, de blog In de Boekenkast: https://indeboekenkast.com.